Maatschappelijke kansen van geld en tijd geven door burgers - Oratie @ReneBekkers

De maatschappelijke betekenis van filantropie is de rede van R. Bekkers, bijzonder hoogleraar Sociale aspecten van pro-sociaal gedrag aan de VU in Amsterdam. Filantropie is maatschappelijke betrokkenheid en vrijwillige inzet van burgers. Mijn blog legt de focus op vrijwillig gevende burgers die geld geven aan goededoelenorganisaties en vrijwilligerswerk doen in maatschappelijke organisaties. En op de maatschappelijke kansen voor overheden, boomers en mobiel doneren.

Geld geven door burgers
Volgens R. Bekkers geven mensen met een eigen bedrijf 2,1% van het inkomen en mensen in loondienst 1,8%. Uit de dynamiek in geefgedrag 2009-2011 blijkt dat 10% stopte met geven en dat 8% begon. Er is sprake van een dalende trend door de financieel slechtere tijden. De laatste cijfers uit Geven in Nederland 2013 geven aan dat vermogende Nederlanders gemiddeld 1,88% van hun inkomen aan goede doelen geven. Dit is precies het dubbele van wat de Nederlandse bevolking gemiddeld geeft (0,94%). (p 29) En hogere inkomens geven relatief gezien een kleiner gedeelte van het inkomen weg dan lagere inkomens. (p 28) Uit mijn aantekeningen van het symposium op 25 april 2013: 20% van de particulieren geeft 80% van de giften. De helft geeft 45 Euro en een kwart geeft 150 Euro per jaar. De sociale norm is dat 2% van het inkomen gepast is.

Tijd geven door burgers 
In de afgelopen jaren lijkt er steeds meer vraag te zijn naar de inzet van vrijwilligers. Toch is er ''vrij weinig bekend over de invloed van maatschappelijke organisaties op het geefgedrag van donateurs en het vrijwilligerswerk door leden en vrijwilligers. ... De organisaties zouden zich kunnen richten op het werven van de meest vermogende en meest productieve vrijwilligers." (p 34)

Maatschappelijke kansen zijn dat vrijwillig geld en tijd geven door burgers wel gelukkig maakt en de gezondheid bevordert (Vitamine V). "De positieve effecten ... lijken te zitten in de mate van vrijwilligheid waarmee mensen bepalen waar ze hun geefgedrag of vrijwilligerswerk aan besteden." (p 56) 

Verbinding maatschappij en overheid
''Het is haast ongelofelijk dat er in Nederland geen onderzoek is gedaan naar de invloed van subsidie op de inkomsten van goededoelenorganisaties. NL heeft de grootste nonprofit sector ter wereld. ... Bij de afgelopen Tweede Kamer verkiezingen kwam het woord filantropie in geen enkel verkiezingsprogramma voor ..." (p 42) "Uit gesprekken met ambtenaren en vermogensfondsen heb ik (R. Bekkers) de indruk gekregen dat er aanzienlijke verschillen bestaan tussen gemeenten in de mate waarin de overheid samenwerkt met organisaties uit de filantropische sector, en in het bijzonder met lokale vermogensfondsen en service clubs.'' (p 59)

Kansen voor gemeentelijke verkiezingsprogramma's Maatschappelijke en goededoelen organisaties die subsidies aanvragen als voorwaarde stellen dat zij minimaal 35% van de totale begroting uit giften en tijd van burgers verkrijgen. 

Kansen voor de toekomst zijn boomers M/V
"De huidige generatie ouderen (is) de rijkste die er ooit is geweest. Zij zullen hun zorgvuldig opgebouwde naoorlogse vermogens deels nalaten tot nut van het algemeen!" (p 5) ''Door de groei van vermogens in Nederland en de te verwachten sterfte van babyboomers zal de waarde van nalatenschappen voor ANBI's in de komende decennia sterk toenemen. ... In 2026 overschrijdt de voorspelling op basis van CBS data de 1 miljard euro; in de CBF cijfers gebeurt dat in 2032." (p 17) 
Op pagina 32 staat de enige opmerking over meisjes. In alle religieuze groepen (niet verbonden, katholiek, protestant, overige religie en moslim) zijn meisjes het vaker eens met 'Ik vind het belangrijk mijn bezittingen met andere mensen te delen' dan jongens. 

Kansen voor gender onderzoek en beleid Wat is de maatschappelijke betekenis van geld en tijd geven door vrouwen en mannen in de derde leeftijd - de boomers tussen 55 en 70 jaar? Boeiende kansen voor gender onderzoek en beleid!

Kansen voor mobiel doneren 
"Op dit moment staat geven via internet in Nederland nog in de kinderschoenen - verbazingwekkend eigenlijk, gezien de hoge mate van toegang tot internet, ook onder ouderen. Mobiel internet en de immense populariteit van smartphones creëren haast ideale omstandigheden voor de introductie van mobiel doneren." (p 5) 

Mijn ambitie: verdubbeling, digitale vaardigheden en kennis vermenigvuldigen
Doordat uit een experiment blijkt dat de belofte van een verdubbeling veel beter werkt dan de belofte van een korting (p 49) liggen hier kansen voor bedrijven, overheden, maatschappelijke organisaties en goede doelen. Aangezien er ook prachtige kansen zijn voor mobiel doneren via smartphones en tablets is het essentieel dat vrouwen en mannen in de derde leeftijd - de boomers - nieuwe digitale vaardigheden blijven leren. En hun ervaring delen en daarmee kennis vermenigvuldigen!